آشنایی با کودک آزاری و کودک آزاری جنسی
پیش از آنکه در باب کودک آزاری جنسی صحبت کنیم اجازه دهید بدانیم به طور کلی به چه قبیل رفتارهایی کودک آزاری گفته می شود. کودک آزاری صدمه یا خدشه به جسم و ذهن کودک است و یا به طور عمومی به رفتارهایی که آسایش زندگی کودک را بر هم میزند تلقی می گردد.
این رفتارها ممکن است از سوی نزدیکان کودک، معلم و یا اقوام وی انجام گیرد. معضل کودک آزاری یکی از بحران های امروز جوامع محسوب می شود که در سراسر دنیا نیز در حال گسترده شدن است.
معقوله آزار دادن کودک همیشه از سوی بزرگسالان او انجام می گیرد و اغلب به این دلیل است که فرد بزرگسال احساس تملک و مالک بودن بر کودک دارد و همین موضوع سبب می شود تا او به خود اجازه دهد کودک را تنبیه کند یا از او استفاده نماید.
آزار جنسی به کودکان
کودک آزاری جنسی ، انواع روش های کودک آزاری :
به طور کلی موضوع آسیب به کودکان در 3 دسته اصلی تقسیم می شود :
- ذهنی
شاید این حالت جز مواردی است که آمار گزارش های آن از سایر حالات کمتر باشد، اما در واقع گسترده ترین نوع کودک آزاری را شامل می شود و اغلب به همراه سایر حالت ها انجام می گیرد. گاهی پیش می آید که شاهد واکنش و رفتار هایی از جانب کودکان هستیم که با توجه به سن آنها اصلا طبیعی نیست و گواه از آسیب کودک است.
- جسمی
هر نوع رفتاری که سبب خدشه به جسم کودک شود از قبیل کتک زدن، هل دادن و …
- جنسی :
موضوع اصلی این مقاله در باب کودک آزاری جنسی است لذا در ادامه منحصرا در مورد این حالت صحبت خواهیم کرد.
کودک آزاری جنسی چیست ؟
طبق تعریف جهانی، هر نوع آزاری مبنی بر تماس فیزیکی، اجبار کودک به برقراری ارتباط با افراد بالغ، بوسیدن، مجبور کردن کودک برای عریان شدن، مجبور کردن کودک برای تماشای فیلم های جنسی، اجبار کودک به تماشای اندام جنسی و یا سایر رفتارهای این چنینی که سبب ارضای فرد بالغ گردد را اصطلاحاً کودک آزاری جنسی مینامند.
بر طبق جدیدترین آمار سازمان یونیسف هم اکنون شاهد نزدیک به سیصد میلیون کودک آزاری در کل دنیا هستیم و متاسفانه آسیب های جنسی روند صعودی داشته اند.
ارگان بهزیستی با تاسیس اورژانس اجتماعی با شماره تلفن 123 سبب شده تا والدین و یا بزرگسالان در صورت مشاهده این وقایع، با اورژانس تماس بگیرند و سازمان را در مورد کودک آزاری در جریان بگذارند، چرا که در این صورت کودک می تواند از مشاوره های ضروری استفاده کند تا بتواند به روند زندگی نرمال خود بازگردد.
بر طبق مطالعات انجام گرفته، مشاورین به این نتیجه رسیده اند که به طور میانگین از هر 8 کودکی که مورد تجاوز و یا کودک آزاری واقع می شود فقط یک نفر حاضر می شود تا این مطلب را با خانواده خود بازگو کند.
پیامدهای کودک آزاری
کودک آزاری جنسی و نکات ضروری :
یکی از نکات مهم در این موضوع این است که اغلب خانواده ها در صورت مطلع شدن از این مطلب سعی می کنند خودشان دست به کار شده و با مسئله روبرو شوند و به علت یک سری چارچوب های ذهنی حاضر به اشتراک گذاری این مطلب با ارگان های رسمی و روانشناسان نیستند، در صورتی که چنین رفتارهایی سبب افزایش چند برابری آسیب کودک خواهد شد.
کودک آزاری جنسی در پسران اغلب در سنین کمتر از 12 سال پیش می آید و معمولاً خانواده ها چنین مواردی را گزارش نمی دهند و یا کودک در مورد موضوع پیش آمده با کسی سخن نمی گوید. هرگز نمی توان آسیب وارده به کودکان پسر را کمتر از دختران دانست، لذا این کودکان نیز همانند دختران باید تحت درمان و مشاوره های متعدد روانشناسی قرار گیرند.
آسیب های وارده لزوماً به علت برقراری رابطه جنسی و یا دخول نخواهند بود، بلکه هر نوع رفتاری که سبب آسیب روانی کودک شود و به قصد ارضای جنسی فرد متجاوز انجام گیرد در این دسته قرار خواهد گرفت.
کودک آزاری جنسی
چه کودکانی بیشتر در معرض کودک آزاری جنسی قرار دارند :
اغلب والدینی که واجد مهارت اجتماعی نیستند یا در رفتارهای خود بسیار سختگیرانه رفتار می کنند یا مبتلا به اختلال شخصیتی باشند و یا در مواردی که والدین سو سابقه داشته باشند و یا بزهکار باشند فرزندان شان بیشتر در معرض چنین آسیب هایی واقع میشوند.
به علاوه در بین کودکان نیز، آنهایی که مبتلا به اختلالاتی نظیر بیش فعالی، معلولیت های جسمی یا ذهنی، تحریک پذیری و یا هنجارگریزی هستند بیشتر ممکن است با چنین وقایعی مواجه شوند.
والدین باید این را بدانند که اغلب کودکان واهمه زیادی از عنوان کردن آسیب وارده دارند، به همین علت پدر و مادر ها می بایست نسبت به کمترین تغییر حالات بدنی و یا عملکردی کودک حساس باشند و در هنگام مشاهده نشانه ها به هیچ وجه واکنش ناگهانی و یا سرکوب کننده با کودک نداشته باشند و سریعا با روانشناسان و افرادی که در این زمینه تخصص لازم را دارند مشورت کنند چرا که در چنین مواردی می بایست کودک سریعاً مراتب درمانی را آغاز کند تا حجم آسیب های وارده در دوران های بعدی زندگی او کمتر شود. در ادامه به شرح نشانه ها خواهیم پرداخت.
نشانه کودک آزاری
نشانه های کودکانی که مورد کودک آزاری جنسی واقع شده اند :
ممکن است نشانه های ذکر شده در این مقاله به طور کامل در تمامی کودکان بروز نکند و یا در برهه های زمانی متفاوتی شاهد این علائم باشید. البته مشاهده هیچ کدام از نشانه ها به تنهایی نمی تواند به قطعیت بیان کند که کودک لزوما مورد تجاوز یا کودک آزاری جنسی واقع شده است، چرا که اغلب این نشانه ها در موارد مشابه دیگری چون : از دست دادن یکی از نزدیکان کودک، فشارهای درسی، مشکلات با دوستان و یا موارد اضطراب آور دیگر نیز ممکن است بروز کند.
اغلب نشانه های بروز داده شده در چنین کودکانی شامل موارد زیر می شود :
- تغییر خلقیات کودک و پرخاشگری های بدون علت و افراطی
- افزایش سطح استرس و اضطراب فرزند
- عدم تمایل برای همراه شدن با کودکان همسنو عدم شرکت در فعالیت هایی که قبلاً کودک از آنها لذت می برده است.
- سرگرم شدن با وسایل بازی یا عروسک ها به طریق غیر معمول و جنسی
- عدم خواب راحت و کابوس های مکرر شبانه
- تمایل به تنهایی و انزوا و یا وابستگی افراطی
- ابتلا به اختلال شب ادراری
- کاهش شدید سطح درسی و تحصیلی
- عدم توانایی کودک برای تمرکز بر روی مسائل
- مشاهده خون در ادرار
- عدم تمایل کودک برای ارتباط برقرار کردن با سایر افراد
- افسردگیو بی انگیزگی
- عوض شدن ناگهانی و غیر معمول عادات غذایی یا اشتها
- استفاده از واژه های بالغانه برای عضو های بدن بدون پیش زمینه قبلی
- به شکل غیر معمول پنهان کار شدن
- خود آزاری و صدمه به خود مثل ایجاد خراش یا بریدگی بر روی بدن
- مشاهده نشانه های آسیب جسمی مثل کبودی در اندام های جنسی یا گلو و دهان
- ابتلا به بیماری های جنسی و مقاربتی
- ترس های بی دلیل
- رفتارهای غیر معمول و تغییر روحیات و خلقیات
- رفتارهایی مثل خشم بی دلیل و پرخاشگری
- هراس داشتن به شکل غیر معمول و بی دلیل از اشخاص و مکان های ویژه
- مشاهده رفتار هایی مثل کندن ناخن و یا یا خوردن انگشت ها
پیامد آسیب وارده به کودک
کودک آزاری جنسی و پیامدهایی آن در بزرگسالی کودک :
_ به این علت که در اغلب موارد، فرد متجاوز یکی از افراد نزدیک کودک می باشد، احساس اطمینان و اعتماد کودک آسیب خواهد دید و شاید دیگر نتواند در دوران بلوغ و آینده به فردی اطمینان کند. هرچه فرد متجاوز در دایره روابط، نزدیک تر به کودک باشد پیامدهای ایجاد شده بیش از پیش خواهند بود.
_ در اغلب کودک آزاری ها نشانه هایی از فشار و یا اجبار و یا خشونت نیست به همین علت کودک دچار تناقض و یا احساس گناه شدید خواهد شد.
_ اگر آقایان در کودکی قربانی چنین وقایعی بوده باشند عموماً کمتر این موضوع را به والدین خود گفته اند، به همین دلیل پیامدهای ناشی از این آسیب در بزرگسالی بیش از دختران گریبانگیر آنها خواهد بود و مطمئناً روابط زناشویی آنها را به مخاطره خواهد انداخت.
_ در چنین حالتی عموماً کودک سعی دارد تا اتفاق پیش آمده را به فراموشی بسپارد و یا آن را انکار کند و این سبب می شود تا برخی از این کودکان در بزرگسالی به سمت مواد مخدر رجوع کنند.
_ کودک آسیب دیده عموماً احساساتی نظیر افسردگی های شدید، دوگانگی ذهنی و شخصیتی، مقصر دیدن خود، عدم عزت نفس، اختلالات جنسی و اضطراب های جسمی و ذهنی را تجربه خواهد کرد و به طور کلی روابط کودک با سایر افراد در بزرگسالی به خطر خواهد افتاد.
_ چنانچه والدین اقدام به درمان فرزند آسیب دیده خود نکنند ممکن است این آسیب تا جایی پیشروی کند که ناحیه خاکستری مغز کودک دچار اختلال شده و این موضوع سبب شود تا او نتواند در سال های آینده به درستی مشکلات و مسائل را تحلیل کند و به عبارتی قدرت تصمیم گیری او مختل گردد.
انزوا و گوشه گیری کودک
روش های پیشگیری از کودک آزاری جنسی به واسطه خانواده و ارگان آموزشی :
موارد و آموزش های ذکر شده در این متن بهتر است برای دختران از سمت مادران و برای پسران از سمت پدرانشان صورت پذیرد. اما نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که می بایست فاکتورهایی نظیر سن و اطلاعات کودک نیز سنجیده شود و مطابق با آن مراحل آموزش ادامه پیدا کند. در ادامه به شرح راه های آموزشی خواهیم پرداخت :
روش PANTS :
این روش شاید یکی از ابتدایی ترین و کارآمدترین شیوه های پیشگیری بوده که پدر و مادر ها و همچنین مربیان می توانند از آن بهره ببرند تا کودکان را از پیش آمدن چنین وقایعی محافظت کنند. این کلمه مخفف چندیدن واژه است :
- P(Private) : به معنای شخصی یا خصوصی
به فرزندان خردسال خود یاد بدهید که لباس های زیرین آنها بخش شخصی بدنشان محسوب می شود و کسی نباید به آن دست بزند و یا حتی آن را تماشا کند.
- A(Always) : به معنای دائمی، همیشگی
به فرزندان خود آموزش دهید و یادآوری کنید که همیشه جسم و بدن آنها تنها برای خود آنها می باشد و هرگز نباید اجازه دهند فردی با بدنشان کاری کند که سبب ناراحتی یا معذب شدن او گردد. به او یاد دهید تا اگر کسی خواست با بدن او تماس داشته باشد و یا بدنش را تماشا کند، کودک با قاطعیت بگوید نه! و از او بخواهید اگر کسی چنین حرکت هایی انجام داد حتما با شما در میان بگذارد.
- N(No) : به معنای نه
کودک را در این چارچوب بزرگ نکنید که هرگز به بزرگتر از خودش نه نگوید، این کاملا اشتباه است. فرزند خردسال شما از همان دوران کودکی باید به راحتی در مواقعی که معذب است و یا از انجام کاری خوشش نمی آید به آسانی نه بگوید و از انجام آن عمل خودداری نماید. کودک باید این را بداند که وظیفه مراقبت و محافظت از جسمش کاملا با خود اوست و تنها باید به احساس راحتی خود توجه کند نه به حرف فرد بزرگسال.
- T(Talk) : به معنای گفت و گو و صحبت
این موضوع می بایست برای فرزندان شما جا افتاده باشد که آنها می توانند به راحتی با شما گفت و گو کنند. اگر کودک نگران واکنش شما پس از گفتن رازهایش باشد هرگز برای صحبت پیش شما نخواهد آمد. والدین دیکتاتور نعمت تعامل و صحبت را از فرزندان خود سلب می کنند. به کودک خود بگویید که می توانند بدون کوچکترین نگرانی در باب ناراحتی و یا راز هایشان با افراد قابل اطمینان حرف بزنند.
- S(Speak up): به معنای صحبت کردن و به اشتراک گذاشتن افکار
به فرزندان خود حتی از همان دوران کودکی یاد بدهید تا در باب ناراحتی ها، احساسات، غم و تمامی چیزهایی که افکارشان را بر هم میزند با فرد امین و یا مورد اعتماد صحبت نمایند. چنانچه هر نوع احساسی از قبیل ناراحتی، خشم، ترس، عذاب وجدان، غم و … داشتند می توانند به نزدیک ترین و مورد اطمینان ترین فرد اطرافشان مراجعه کنند و در مورد احساسشان سخن بگویند بدون آنکه ذره ای از این بابت نگرانی داشته باشند. حتی نباید حتما این فرد یکی از اعضای درون خانه باشد. گاهی ممکن است یه دبیر، مشاور و یا مربی باشد.
کودک آزاری جنسی
چگونه می توان توان فرد تعرض کننده را در کودک آزاری جنسی شناسایی کرد :
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، در اغلب موارد فرد تعرض کننده از اشخاص نزدیک به کودک به شمار می رود لذا شما می توانید با توجه به نشانه های هشدار دهنده آن فرد را شناسایی کنید. البته این افراد نشانه های ملموس و واضحی را از خود بروز نمی دهند. گاهی ممکن است در هنگام مشاهده آن فرد با کودک خود اینطور احساس کنید که از نوع بازی کردن وی با فرزند خود احساس رضایتمندی و خوشایندی ندارید و به نوعی با زیر نظر گرفتن آن فرد مشاهده کنید که وی به دنبال علتی برای تنها بودن با فرزند شماست.
اگر در عملکرد یا رفتار فرد بالغ و یا جوان نزدیک به کودک خود نشانه های زیر را دیده اید نباید از آن ساده بگذرید :
_ این شخص به حریم شخصی خردسالان بی احترامی می کند و در تمامی تصمیم گیری ها به جای آنها نظر می دهد و به نوعی حس تملک نسبت به آنها دارد.
_ برای لمس کودک، بوسیدن و یا حتی بازی های تماسی پافشاری می کند، حتی گاهی هنگامی که کودک عدم رضایت خود را برای بازی با او نشان می دهد باز هم او اصرار بر این امر دارد.
_ این افراد به شکل افراطی به رشد جسمی یا جنسی نوجوان و یا کودک تمایل نشان می دهند.
_ ممکن است آن فرد پا فشاری زیادی برای نگهداری یا بیرون بردن کودک به شکل تنهایی داشته باشد.
_ گاهی مشاهده شده که این افراد بدون هیچ علتی به کودکان پول و هدیه های ارزشمند می دهند.
_ هنگامی که چند کودک با یکدیگر در حال بازی هستند آن فرد به کودک مورد نظر بیش از بقیه اهمیت می دهد، به شکلی که کودک احساس ویژه بودن داشته باشد.
پیشگیری از کودک آزاری جنسی
نتیجه گیری و سخن پایانی در باب کودک آزاری جنسی :
در این مقاله سعی داشته ایم تا به شکل کامل به تمامی نکات و جزئیات کودک آزاری جنسی بپردازیم. همیشه این موضوع را مد نظر داشته باشید که هر چند نمیتوان ریسک پیش آمدن چنین معضلاتی را به طور کامل به صفر رساند اما والدین باید آموزش ببینند تا بتوانند کودکان خود را نیز در این مبحث آموزش دهند.
چنین مسائلی از سال های پیش وجود داشته اند اما امروزه بیش از پیش به آن پرداخته می شود چرا که بسیاری از افراد به این باور رسیده اند که نباید مباحث این چنینی را در خفا نگه داشت و باید هم والدین و هم کودکان به طور کامل آموزش ببینند.
والدین عزیز دقت داشته باشید که به منظور جلوگیری از چنین آسیب هایی، چنانچه به فردی مشکوک شده اید و یا نشانه هایی گواه بر آزارهای جنسی یا جسمی مشاهده کردهاید از این موضوع ساده عبور نکنید و حتما این مطلب را به ارگان های حمایت از کودکان اطلاع دهید و یا می توانید با تلفن 123 تماس حاصل کرده و مسئولان را در جریان بگذارید.
اگر کودک شما دچار چنین مشکلاتی شده از خود درمانی بپرهیزید و سعی کنید از نقطه نظرات و مشاوره های روانشناسان و متخصصین این حوزه بهره ببرید و بر این موضوع واقف باشید که با پنهان کردن آسیب وارده، مشکلات ایجاد شده حل نخواهند شد بلکه تنها به جای حل کردن مسئله صورت مسئله را پاک کرده اید پس اجازه دهید کودک شما به واسطه افراد متخصص مراحل درمانی و روانکاوی را طی کند تا از حجم آسیب های وارده در آینده کودک کاسته شود.
پیامد کودک آزاری جنسی
به امید روزی که دیگر شاهد چنین وقایعی برای آینده سازان کشور عزیزمان نباشیم.
مطالب زیر را حتما بخوانید
-
آسیب فضای مجازی در تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان
865 بازدید
-
چه زمانی مسواک زدن کودک را شروع کنیم؟
1.43k بازدید
-
همه چیز درباره ی سوراخ کردن گوش کودک و مسائل مربوط به آن
685 بازدید
-
فرزند پروری بعد از طلاق و جدایی باید چگونه باشد؟
379 بازدید
-
علل لجبازی و پرخاشگری در کودکان و طریقه ی مواجهه ی درست با آن
870 بازدید
-
بهترین سن یادگیری زبان دوم چه زمانی است؟
1.17k بازدید
دیدگاهتان را بنویسید